Duela bi hilabete baino gehiago, Diputatuen Kongresuak, Elikagaien Xahuketa Prebenitzeko Legearen tramitazioaz baliatuz, otsoa Lespre zerrendatik ateratzea onartu zuenetik, Eusko Jaurlaritzak jarduerarik eza kezkagarria erakutsi du, otsoaren aleak ateratzeko inolako pausorik eman gabe, Bizkaia eta Araba zonaldeetan ganaduari eraso egiten ari den espeziea baita.
Kantauriar Itsasertzeko komunitateek lehen urratsak eman dituzte abeltzaintza estentsiboari hainbeste kalte egiten dion otsoaren aleak ateratzeko, baina Eusko Jaurlaritzak, eta zehazkiago, Ingurumen Sailak, gai horretan eskumena duenak, ez du bizi-seinalerik ematen, eta horrek kezka handia sortzen du euskal abeltzaintzaren sektorean, pasotismo horrek kalte handia egiten baitio gure abeltzaintza estentsiboari.
Horregatik guztiagatik, ENBAtik Eusko Jaurlaritzari eskatzen diogu erreakzionatu dezala eta aktiba ditzala behingoz otsoen erauzketak Euskadin.
ENBA nekazal sindikatuak eta UCEk, Euskadiko kontsumitzaileen elkarteak, lankidetza hitzarmena sinatu dute bi kolektiboen interesak defendatzeko eta bultzatzeko, baserritarrak eta kontsumitzaileak.
Hitzarmenak berak jasotzen duenez, aliantza horren helburuak hauek dira:
- Kontsumo arduratsua, kontzientea eta jasangarria sustatzea.
- Tokiko kontsumitzaileen eta ekoizleen interes komunak defendatzea.
- Gertuko, sasoiko eta kalitatezko produktuak sustatzea.
- Nekazaritzako elikagaien katean gardentasun handiagoa lortzen laguntzea.
ENBAtik uste dugu baserritarren eta kontsumitzaileen arteko aliantza hau onuragarria izango dela elkarrekin joatera behartuta dauden bi kolektiboentzat.
COPA-COGECAk, nekazari eta abeltzainak elikadura katean indartzearen aurka dauden zenbait eragileren presiopean, jarrera dokumentu bat onartu berri du, ENBAk “desegokitzat” jotzen duena, Europako Batzordea bera planteatzen ari den neurri asko “deskafeinatu eta efektu errealik gabe” uzten dituelako.
ENBA, en total sintonía con la Unión de Pequeños Agricultores y Ganaderos (UPA), ha mostrado su desacuerdo con un documento aprobado por el COPA-Cogeca en relación con las prácticas comerciales desleales, pues considera dicha propuesta “desacertada e inasumible”.
“Nos parece un documento que no atiende a las demandas de los millones de agricultores de toda la UE que salimos a la calle recientemente”, aseguran desde ENBA. “La mayoría de las medidas planteadas por el COPA-Cogeca no van en la dirección correcta al debilitar los mecanismos haciéndolos voluntarios o estableciendo excepciones sectoriales”, han explicado.
ENBA no comparte que el COPA-Cogeca se muestre a favor de la voluntariedad de los contratos, e incluso que estos puedan ser de carácter oral. “Hemos luchado años para que los contratos sean obligatorios y por escrito”, reconocen.
ENBA lamenta el posicionamiento respecto a la contractualización en el caso de las cooperativas. “El COPA-Cogeca debería aceptar”, señalan, la propuesta de la Comisión Europea de establecer excepciones a las cooperativas sobre la obligatoriedad de los contratos, siempre que en sus estatutos o en las normas y decisiones previstas se recojan disposiciones que recojan la forma de fijar el precio, la cantidad y pago por calidad y los plazos de pago.
El documento del COPA-Cogeca acepta que no se obligue a firmar contratos por escrito en el caso de que el primer comparador sea una microempresa —menos de 50 empleados o 10 millones de euros de negocio al año—, la estructura más habitual en el sector.
Respecto al registro de contratos, ENBA recuerda que la experiencia española es clara: “no ha habido ni una sola operación que una cooperativa haya perdido por el incremento de carga administrativa. El registro es una garantía de que los contratos se firman y de que los plazos de pago se cumplen”.
De esta manera ENBA quiere poner de manifiesto su “claro apoyo a la propuesta” que fue recientemente presentada por la Comisión Europea como respuesta a las demandas de agricultores y ganaderos que el año pasado pararon Europa pidiendo precios justos y mayor poder de negociación en las relaciones comerciales.
San Ixidro bezperan sinatu zuten, Gipuzkoako Foru Aldundia eta Enirio-Aralar Mankomunitatearen arteko akordioa 2025-2035 eta sinaduraren aktoa gizarteratzerakoan, bi erakundeen artean azken urteetan izandako liskarrak eta tirabiren amaiera irudikatu nahi izan zen.
Akordio politikoa irakurri eta berarekin batera doan “Enirio-Aralar Mankomunitateko lurraldea antolatzeko plan orokorra (2025-2035)” izeneko dokumentua aztertu ostean, Gipuzkoako ENBA nekazal sindikatuak honako balorazioa egiten du:
1- Positibotzat jotzen dugu, azken urteetan bi erakundeen artean izandako liskarrak eta tirabirak amaitzea, elkarlana bideratzea eta datozen urteetarako, Enirio-Aralarko eremuan egingo diren lan eta aktuazioen gida izatea.
2- Akordioa izatea eta elkarlana bideratzea oso positiboa da, baina, akordioa eta plana aztertzean, berehala jabetzen gara ez dela nahikoa, hau da, positiboa baina eskaxa dela, are gehiago azken urteetan bai gure sindikatuak bai abeltzainen koletibotik mahaigaineratutako beharrak kontuan izanik.
3- Plan orokorrak 10 urteko epea finkatzen du bertan finkatutako helburuak betetzeko, besteak beste, artzaien txaboletara eta goiko larretokietara sarbideak egiteko eta gure ustean, azken urteetako geldialdiari, beste hamar urte eranstea, gehiegizkoa da, are gehiago, kontuan izaten badugu, administrazioko plangintzen kunplimendua atzeratu egin ohi dela.
4- Plan orokorrean 3 bide bakarrik aurreikusten dira (Arritzaga, Elutseta eta Pagabe) eta gure ustean, oso motz geratzen dira, abeltzainek dituzten eta markatu zituzten beharrekin aldenduz gero. Sarbideei dagokionez, ENBAren ustean, 2015-2019 kudeaketa planean jasotzen ziren sarbideak ezinbestekoak dira, hala nola, Goroskintxuko bigarren fasea Saltarriraino luzatzea, Ariñate-Igaratza “V” deritzoguna osatu, Pardeluts, Latosa, Zotaleta, Pagabe eta Egurral (tarteko Beltzulegi barne).
5- Kezkagarritzat jotzen dugu, beste behin, plan orokorrean abere espezien arteko borroka planteatzea, hau da, ardi,behor eta behien artekoa eta ENBAren ustean, horrelako planteamendurik ez dute zentzurik, mendiak jasan dezakeen abere zama gainditzen ez den bitartean eta mendia, azienda bitartez, modu orekatuan egiten den heinean.
6- Azkenik, Plan Orokorra abeltzain guztien aurrean aurkeztea eta aztertzea eskatzen dugu, bere tramitazio ofizialari heldu baino lehen behintzat.
2025-05-20
Errenta aitorpena egiterakoan %70eko murrizketa aplikatuko zaie baserritar guztiei
Atzo, maiatzak 6, ENBA nekazal sindikatuaGipuzkoako Ogasun sailarekin egin zuen bilera, nekazal fiskalitateari buruzko hainbat gai jorratzeko.
ENBA nekazal elkartetik, presidentea den Iñaki Goenaga eta koordinatzailea den Xabier Iraola izan ziren, eta Gipuzkoako Ogasun sailetik, diputatua den Itziar Agirre eta Zerga eta Finantza Politikako zuzendaria den Bittori Zabala elkartu ziren.
Gaur behin betiko onartuko den erreforma fiskala abian jartzeko lanak hasitakoan, ENBA nekazal sindikatuak, ogasunera jo zuen, Ukrainako gerraren ondorioz onartutako behin behineko neurriak egonkortzeko asmoz eta hainbat bilera egin eta dokumentuak partekatu dituzte.
Atzoko bileran jaso genuen ereindakoaren fruitua, bileran bertan jakitera eman bait zitzaigun, erreforma fiskala garatuko duen erreglamenduan, %70ko murrizketa aplikatuko dela, baserritar guztientzat, ENBAtik eskatzen genuenari erantzun egokia emanaz.
Honen bitartez, ENBA bezala, gure eskerrona agertu nahi diegu Foru Aldundiko Ogasun saileko arduradunei, lehen sektorearekiko izandako begiruneagatik eta fiskalitate alorrean emandako tratamenduagatik.