ENBAk haragi enpresa batzuen publizitate engainagarriarekin amaitzea eskatzen du, euskal erreferentzietara jotzen baitute kanpoko haragiarekin bakarrik lan egiten duten bitartean.
Duela gutxi, Gipuzkoako haragi-enpresa batek txuletaren jaialdi erraldoi bat iragarri du Donostian, eta, dirudienez, sustapen-bideoan jasotzen denez, “made in Gipuzkoa” 25.000 txuleta zerbitzatuko dira.
Harakintzazko ekitaldi hau maiatzaren 28tik ekainaren 1era ospatuko da Reale Arena estadioan eta horregatik, bere aurkezpenean Realeko jokalari ohiak eta Txurdin klubeko maskota ofiziala izateaz gain, ekitaldi hau klub txuri-urdinaren beraren webgune ofizialean ere zabaldu da.
Bada, Gipuzkoako ENBA nekazal sindikatutik gure ahotsa goratu nahi dugu horrelako ekintzen aurrean, publizitate engainagarria erabiltzen baita (25.000 txuleta “made in Gipuzkoa”) bere egunerokoan kanpoko haragia erabiltzen duen haragi-enpresa baten ekintza bat sustatzeko, batez ere Europa erdialdekoa, eta erreferentzia lokalistetara jotzen baitu, bere ohiko jarduera sektore eta lurralde bati lotuz, balizko kontsumitzailea engainatzeko helburu bakarrarekin.
Txuletaren jaialdia eta bere erreferentzia lokalistak dira gurea bezalako abeltzaintza sektore batentzat edalontzia betetzen duen tanta, Gipuzkoan dagoen haragiaren merkataritza sektore indartsu baten mespretxua eta mespretxua jasaten ari dena. Sektore horrek, salbuespen oso minoritarioetan izan ezik, kanpoko haragiarekin funtzionatzen du, bai Europa erdialde eta iparraldetik, bai Galizia bezalako autonomia erkidegoetatik, baina inolako lotsarik gabe, “Basque Gastronomy, Made in Gipuzkoa, Basque Butcher” bezalako erreferentzia lokalistetara jotzen dute azken kontsumitzailearen sentimendura jotzeko.
Kanpoko haragia erabiltzen duten haragi-enpresa horiek Eusko Jaurlaritzari beren haragi-industria komertzialeko instalazioetan eta makinetan inbertsio handiak egiteko diru-laguntzak eskatzean soilik jotzen dute euskal jatorrira, eta funts ekonomiko garrantzitsuak biltzen dituzte. Gure ustez, funts ekonomiko horiek, tokiko ekoizpen-sektorearen trakzio-funtzioa betetzen duen nekazaritzako elikagaien industriarentzat izan beharko lirateke.
Horregatik, berriz ere, ENBAk honako hau eskatzen diegu:
- kanpoko haragia erabiltzen duten haragi-enpresei, utz diezaiotela tokiko erreferentziak erabiltzeari kontsumitzailea engainatzeko helburu asmoz, eskeinitako haragiaren jatorria euskal jatorrikoa dela pentsaraziz.
- Eusko Jaurlaritzari, marketinaren amarru horiek pertsegi ditzan, publizitate engainagarriaren adibide on bat besterik ez baitira, eta, beraz, jazarria eta erradikatua izan beharko bailuke.
- kanpoko haragira jotzen duten haragi-enpresei eskatzen diegu tokiko haragiaren aldeko apustua egin dezatela, Euskadikoaren alde, horrela kanpoko haragien katalogoa osatzeko, gure haragiaren presentzia on batekin, gaur egungo lekukotasunetik harago.
- Eusko Jaurlaritzari, nekazaritzako elikagaien industriari laguntzak emateko deialdietan, lehentasuna eman diezaiola nekazaritzako elikagaien industriari, kasu honetan haragiaren
industriari, tokiko haragia erabiltzen badu eta, hala, tokiko ekoizpen-sektorearen trakzio-funtzioa eta funtzio hori hartzen duen lurraldearekiko konpromisoa betetzen baditu.
Otsoa LESPRE zerrendatik ateratzea onartu du Kongresuak
ENBAren ustean, argi geratu da, zein dagoen eta zein ez, abeltzaintza estentsiboaren alde
Gaur, Madrileko Diputatuen kongresuan, Elikagai xahuketari buruzko legearen bozketan, Senatuko tramitazioan txertatutako otsoaren babes juridikoa malgutzeko xedapena bozkatu da, hain zuzen ere, otsoa LESPRE zerrendatik ateratzea proposatzen duen xedapena.
ENBAtik, oso argi utzi nahi ditugu 4 puntu:
1. Orain 3 urte, Madrileko gobernuak, legearen martingala batez baliatu zen, otsoa LESPRE zerrendan sartzeko eta ondorioz, otsoa ehizatzeko debekua onartu zen eta aldiz, zerrendatik ateratzean ehizatzea ahalbideratzen da, beti ere, arrazonatutako kasuetan soilik eta administrazioaren baimenarekin.
2. Otsoa ehizatzea debekatu zenetik, otsoaren populazioa are eta gehiago hazi da, bereziki, gure inguruko lurraldeetan, bai Kantabrian bai Gaztela-Leonen eta Errioxan eta horren ondorioz, erasoak biderkatu dira lurralde horiekin muganteak diren araba eta bizkaiko eskualdeetan.
3. Mendiko abeltzainentzat ezinbestekoa da otsoaren populazioa kudeatzea eta horretarako, ezinbestekoa da ere, otsoa LESPRE zerrendatik ateratzea, orain egun gutxi estatuko ingurumen idazkaria den Hugo Moranek esan zuenez, Eurtopa mailan onartzen ari diren malgutasun neurriek ez dute afektatzen estatuan, otsoa LESPRE zerrendaren barne dagoen bitartean.
4. EAJko eta PPko diputatuek aldeko botoa eman izana txalotzen dugu, PSOEko eta SUMAko diputatuen ezezko botoa salatzen dugu, baita EHBILDUko diputatuen abstentzioa ere, bereziki mingarria, Euskadiko bigarren alderditik datorrena eta euskal nekazal munduan hain presentzia handia duena, abstentzioan ezkutatzea erabaki duelako na eta abeltzaintza estentsiboa babesik gabe utzi duena.
Gaur goizean, Urtarrilak 31, ENBA nekazal sindikatuak bere XXXIII. Batzarra ospatu du Hernaniko Orona Fundazioaren egoitzan eta bertan elkartu dira baserritarrak, lagunak, sektoreko eragileak eta herri agintariak (Xabier Lertxundi, Hernaniko alkatea, Xabier Arruti Gipuzkoako Lurralde Oreka Berdeko diputatua eta Amaia Barredo, Elikadura, Landa Garapena, Nekazaritza eta Arrantzako sailburua). Sarrerako salutaz gain ENBA nekazal sindikatuak elkarteko eta ENARO kooperatibako dirukontuak onartu ditu.
Batzarrean, azken 25 urteetan ENBAko abokatua izan eta iaz hil zen Ixiar Artega Mercader omendu du, bere sendiaren aurrean, Ixiarrek egindako lan bikaina aitortuz eta eskertuz.
Ondoren, atseden txiki ostean, estatu mailako behi okelaren interprofesionaleko zuzendari orokorra den Javier López jaunaren hitzaldia izan da non bai estatuan edo Europan bai nazioarte mailan okelaren alorrean gertatzen ari diren fenomenoak azaldu ditu eta azpimarratuz, Euskadiko okelaren egoera, estatuko eta nazioarteko merkatuen baitan dagoela neurri handi batean.
Batzarrean, Iñaki Goenaga presidenteak, agintariak aurrean zituela, herri bezala, Euskadik bere elikadura-estrategia behar duela mahaigaineratu du, herri modura ditugun beharrak, gaitasunak eta ezinak, elikagai kateko katebegi guztien artean, erakundeetako sail ezberdinen artean eta nola ez, kontsumitzaileen eskutik, denon artean, elikadura-estrategia adostua eta partekatua izan eta gure herriak izan nahi duen etorkizunerako oinarri sendoa finkatzeko.
Elikadura-estrategian ekoizpena eta eraldaketaz gain, elikagaien komerzializazio ereduak eta jendartearen elikadura osasuntsua, kontsumo ohituraz eta tokiko elikagaien kontsumoa sustatzeko herri politikak jaso beharko lirateke, baina horretarako, erakunde arteko elkarlana ezinbestekoa izateaz haratago, erakunde bakoitzeko sail guztien inplikazioa behar da, elikadura-estrategia gauzatzeko unean politika transbertsalak sustatuz.
Hernani. 2025.01.31
Atzo, astelehena, Gipuzkoako ENBAko ordezkaritza bat Tolosako hiltegiko langileekin elkartu zen, greba zurrumurruak direla eta, hiltegiaren egoeraren berri izateko.
Egoera oso larria da. Zorra haundia pilatu dute Tolosaldeako Mankomunitate eta Tolosako udalarekin, lokalagatik ordaindu beharreko kanona eta alokairua urteetan ordaindu ez dutelako, eta sorpresaz, egoera horretan jarraitzea utzi zaio.
Bestalde, enpresako jabeek, azken 2 urteetan, enpresa ahultzen joan dira, bai giza baliabidez, langileak gutxituz eta zuzendaritza gabe, bai beste baliabidez, kamioiak kenduz, ondorioz, okelaren errepartoa nabarmen okertuz.
Langileek, 2 hilabete pasa soldata kobratu gabe daudenez, grebara deitu dute otsailaren 24tik aurrerantz eta ENBAtik, gure kezka helarazi zaie, eskualdeko abeltzainengan izan dezakeen afekzioarengatik.
Tolosaldeako Mankomunitateko presidentearekin ere egon gara bere iritzia ezagutzeko eta azken hilbateetan, egoera larriki okertu denez, saiakera batzu lantzen aritu badira ere, badirudi, oraingoan, greba deialdiaz jabeturik, luzerako proposamenak alboratu eta datozen egun-astean langileen soldatak ordaintzeko irtenbidea lantzen ari direla baina irtenbide horrek, txosten juridikoaz gain, mankomunitatea osatzen duten 45 udaletxen babesa lortu beharko du.
ENBAk argi du, Tolosaldeako hiltegiaren egungo egoeraren ardura nagusia hiltegia kudeatzen duen INCAROSA enpresarena dela eta bereziki, azken urteotan, eraman duen joku maltzurra.
Mankomunitateak, bestalde, argi erakutsi du, bere ardurapeko zerbitzuarekiko urruntasuna eta kontrol eza, bestela, ezinezkoa baita, egungo egoerara iristea.
Azkenik, ENBA nekazal sindikatuak, gaur egungo egoera larriari irtenbideren bat bilatzeko alde guztien aldetik erreakzio azkarra eskatzeaz gain, argi utzi nahi du, Tolosako hiltegiaren etorkizun planteamenduak egiterakoan, zerbitzua bertako abeltzainen beharretara dimentsionatu behar dela, eta ez, kanpoko mayoristen animaliak hil eta gure merkatuan , gure jeneroari konpetentzia egiteko azpiegitura diseinatuz.
ENBAk eta Nekazari eta Abeltzain Txikien Batasunak atxikimendu-hitzarmena sinatu dute, eta elkarrekin lan egingo dute elikagaiak ekoizteko familia-eredua defendatzeko.
2025eko urtarrilaren 30a. Nekazari eta Abeltzain Txikien Batasunak, ENBA-Gipuzkoak eta ENBA Bizkaiak atxikimendu-hitzarmen bat sinatu dute gaur Elorrion (Bizkaia). Hitzarmen horri esker, ENBA BATEGINIK-Euskal Nekazarien Batasuna autonomia-esparruko erakundearen bitartez, bi erakundeek bat egingo dute denbora-mugarik gabe, eta elkarrekin lan egingo dute nekazaritzako eta abeltzaintzako familia-ustiategien alde.
Bi erakundeak bat datoz nekazaritzako eta abeltzaintzako ustiategien titularren interes sozioekonomikoen defentsa indartzeko premian, Estatuan eta Euskadin, arreta eta lehentasun berezia jarrita familia-ustiategiei, nekazaritza-sektorean gazteak sartzeari, berdintasuna sustatzeari eta hiriguneen aukera, zerbitzu eta eskubideetan parekatutako landa-ingurunearen defentsa, sustapen eta iraunkortasunari.
Lorenzo Ramos UPAko idazkari nagusiak, Karlos Ibarrondo Bizkaiko ENBA presidenteak eta Iñaki Goenaga Gipuzkoako ENBA presidenteak gaur sinatutako hitzarmenaren bidez, ENBAk UPAko organoetan parte hartuko du, hala nola Batzorde Federalean eta Kontseilu Federalean, eta UPAren 11. Kongresu Federalean ere izango da, zeina Madrilen izango baita otsailaren 19an eta 20an.
Lorenzo Ramos UPAko idazkari nagusia pozik agertu da ENBA Espainiako UPAko familia handian sartu delako. "Bat gatoz ideietan, posizionamenduetan eta izpirituan. Beste ezeren gainetik, familiako nekazariak eta abeltzainak defendatzen ditugu, eta elkarrekin lan egingo dugu Espainiako eta Euskadiko afiliatuei laguntzen jarraitzeko ", adierazi du Ramosek.
Bizkaiko ENBAko presidenteak, Karlos Ibarrondok, adierazi du akordio honek indar handiagoa emango diela mendiko lehen sektoreari eta Kantauri isurialdeari.
Bestalde, ENBA-Gipuzkoako presidenteak, Iñaki Goenagak, adierazi du ENBA erakundeak, akordio honekin, baserritarrei ahotsa eman ahal izango diela Estatuko eta Europako erakundeen aurrean.
Bi erakundeetako ordezkariek uste dute lotura hitzarmen hau positiboa izango dela Espainia osoko afiliatuentzat: "Elkarrekin indartsuagoak gara, eta gaur sinatutako akordioa horren froga ona da", esan dute.