ENBA nekazal elkarteak bere ezezko borobila plazaratu nahi du Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailak Otsoa Arriskuan dauden espezieen EAEko zerrendan sartzeko erabakiaren aurrean, sailkapen batean zein bestean.
ENBAtik oso argi dugu abelzaintza estentsiboa eta otsoa bateraezinak direla eta honenbestez tinko egin nahi diogu uko Otsoa arriskuan dauden espezieen zerrendan sartzeko eskabideari. Bide batez, 2015eko uztailean, Eusko Jaurlkaritzari aurkeztutako abeltzain eragile guztiek babesturiko idatzian jasotako argumentuak berresten ditugu, otsoaren sustapena abelzaintza estentsiborakoa, baina batez ere artzaintzarako, hil ala biziko gaia delako eta berarekin batera, arriskuan edo kinka larrian jartzen dituelako gure mendi eta larretokietako oreka eta mantenua eta gure ondare gastronomikoan izarra den Idiazabal gazta ere.
Jaurlaritzak otsoa Zerrendan sartzerakoan oinarritzat hartutako txostenak, Mario Sáen de Buruaga biologoak idatzitakoa, argi dio otsoaren populazioak iberiar penintsulan kontserbazio egoera baikorrean dagoea eta ondorioz ez dagoela Arriskuan dauden Espezieen Espainiar Zerrendan beraz, abeltzain sektoretik ezin dugu ulertu talde ekologistek otsoa hemen sartzeko duten jarrera jakinik, txostenak dioen bezala, otsoaren biziraupenak ez duela inongo arriskurik.
ENBAk Ingurumen sailarekin bilera eskatu du gure ezezko borobila helarazteko oso gertutik jarraituko du gaiaren prozedura administratiboa, nekazal sektoreko eragile arteko ekimen bateratuak sustatuko ditu eta azkenik, eskumena duten Ingurumen alorreko arduradunekin bilerak egingo ditu.
“Gaur goizean ENBA nekazal sindikatuak bere XXVII Batzarra ospatu du Urnietako Salesiarren Ikastetxean eta bertan elkartu da jende ugari, baserritarrak, lagunak, sektoreko eragileak eta herri agintariak (Mikel Pagola Urnietako alkatea eta Ainhoa Aizpuru Gipuzkoako Ekonomia Sustapena, Landa Ingurunea eta Lurralde Orekako diputatua). Sarrerako salutaz gain ENBA nekazal sindikatuak elkarteko eta ENARO kooperatibako dirukontuak onartu ditu elkartearen egonkortasuna azpimarratuz.
ENBAko presidentea den Iñaki Goenagak sektoreak Gipuzkoa eta euskal gizarte osoarentzat duen garrantzia azpimarratu du eta hain zuzen horrexegatik, apaltasun osoz, baserritarron harrotasuna aldarrikatu du, gizarteak ezer aitortu baino lehen, baserritarrok argi izan behar baitugu, gure lanaren garrantziaz eta gure ogibideak etorkizuna duela, are gehiago, elikadura osasuntsuari eta ingurumenari ematen dion gizarte batean.
#BaserritarrazHarro lema aukeratzeak garrantzi haundia du baserritarron lana (elikagaiak ekoiztu) aldarrikatzeaz gain, ekoizpenarekin batera doazen onurak ere aldarrikatu nahi dugulako (paisaia, ura, basoak, mendiko larreak, ...) eta gizarteak ondo baloratzea eta bereganatzea nahi dugulako, gizartearen aitortza eta babesa izanez gero, askoz xamurragoa izango baita gazteak baserrira erakartzea.
Azkenik, komentatu, sektoreko garapenari buruz, Gipuzkoako kasuan oso urte konplikatua izan dela, batez ere, landare arloan bai udaberria bai udaran izan dugun hezetasuna eta tenperatura altuak ikusita. Landare arloan, esan bezala, klimatologiaren eraginez, baratzagintzako ekoizpena %13,7an, mahastian %8,2 eta fruitaren ekoizpena %33,2an jeitsi da. Abelzaintzaren alorrean aldiz, oso egoera egonkorra bizitu dugu bai ekoizpenaren bolumenean bai prezioetan. Basogintzaren alorrean, oso urte kaxkarra bizitu da, pinuaren banda marrioaren erabateko leherketa eta zabalkuntzaren eraginez, pinu mozketak %15ean jeitsi direlarik.
Ekoizpenerako beharrezko ditugun inputen kostuak dexente igo dira: pentsua %4,8, argindarra eta erregaia %4an eta ongarriak %4,4an.
Dokumentazioa: Presidentearen Txostena
Gaur, abenduak 21, Hernaniko Oronan ospatu da, ehun pertsona bildu direlarik, “Euskadiko esne sektorea ikuspunti ezberdinetatik” izeneko Ihardunaldia, ENBAk antolatuta eta babesle nagusia LABORAL KUTXA izanik eta KAIKU Korporazioa eta ABEREKIN laguntzaile gisara. Ihardunaldiaren irekiera ENBAko presidentea den Iñaki Goenagak egin du eta berak esne sektorerako etorkizuna oparoa aurreikusi du baina horretarako, gure gazteak heziko dituen Esne Eskola aldarrikatu du, belaunaldi transmisioa erraztuko duen legedia eta azkenik, ustialekutan jende gehiago sartuz gazteentzat gizarte eta familia kontziliazioa posible egingo duen errentagarritasuna haundiagoa.Iñaki Goenagaren atzetik, Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza sailburuordea den Bittor Oroz eta Gipuzkoako Foru Aldundiko diputatua den Ainhoa Aizpuruk hartu dute parte.
Irekiera atala amaitzean, Carlos Buxade katedradunak hartu du hitza eta berak mahaigaineratu du zer nolako garrantzia duen mundu mailako gaiek eta materia primen espekulazioak bertako merkatuarengan. Ondoren, LURSAIL gestio etxe elkarteko Imanol Arrietak hartu du parte, ekoizleen kudeaketa tekniko-ekonomikoaren datu ugari emanaz eta azalduz, egungo ustialekuak errentagarriak direla baina nahiko ahulak.
Baserriko giza baliabideak eta eskulanaren gero eta garrantzitsuagoak dira esne sektorean eta hori izan da Galizako Yolanda Trillo adituak tratatutakoa. Bere esanetan ustialekuan ezinbestekoa da liderazgoa ezartzea eta lan metodoa argia finkatzea, beti ere, argi izanik, behiak zoriontsuak izateko ezinbestekoa dela abeltzainak eta langileak zoriontsuak izatea.
Bestalde, KAIKU Korporazioko Xabier Aristi jardun da esnea eta esnekien kontsumoaren bilakaerari buruz eta etorkizunerako aurreikusten diren tendentziaz, bere ustean, esneak eta esnekiek etorkizuna oparoa dute, kontsumitzaileen lehentasun berriekin lerrokatuak daudelako.Aristiren atzetik, EHUKO irakasleta eta Euskadiko Nutrizionisten Kolegioko presidentea den Bittor Rodriguez aritu da eta gure elikadurarako duen garrantzia azpimarratu du. Bere ustean, esnea eta bere gantzaren inguruan paradigma aldaketa bat ematen ari da eta honenbestez, aukeraz baliatu beharra dugu kontsumoaren beherakadari aurre egiteko.
Azkenik, Ihardunaldia borobiltzeko optimismoa zabalduz eta esne sektorearen etorkizunaren aldeko apustua garbia azalduz hiru gazteekin osatutako mahaia izan dugu, Zumaiako Aritz Eizagirre, Zizurkilgo Ainhoa Labaka eta Aramaioko Iñigo Lauzirika eta hauekin batera, GAZTE ENPRESAko ekintzailetasun aholkularia den Marisa Trueba izan da. Hiru gaztek esne sektorearen alde egindako apustuaren motibazioa azaldu dute eta beren ustean, etorkizuna hobeagoa lortzeko klabeak mahaigaineratu dituzte.
Aurkezpenak:
Igande honetan, urtarrilak 27, Gipuzkoako ENBA nekazal sindikatuak bere urteko batzarra ospatuko du eta bertan bilduko dira bai baserritarrak bai agintariak eta sektoreko beste eragile batzu.
Batzarrean zehar 2018 urteko errepasoa eta balorazioa egiteaz gain, 2019 urteari begira mahaigainean ditugun erronkak aztertuko dira. Aurtengo Batzarra #BaserritarrazHarro lemapean ospatuko dugu, ENBA bezala oso harri bait gaude gure baserritarrek egiten duten lanaz bai elikagai osasuntsuak ekoiztuz bai natura, paisaia, mendiak eta basoak zainduz eta guregan dugun harrotasuna gizarte osoarengana zabaldu nahi genuke, baserritarrontzat ezinbestekoa baita gizartearen atxikimendua.
Hauxe da aurtengo batzarraren egitaraua:
ENBA nekazal elkarteak “Euskadiko esne sektorea ikuspuntu ezberdinetatik” izeneko Esne Ihardunaldia ospatuko du Abenduaren 21ean Hernanin ORONAren egoitzan.
Esne Ihardunaldiaren helburua esne sektorea osoarentzat (abeltzainak, kooperatibak, industria eta banatzaileak) informazio eta eztabaida gunea eratzea da eta honenbestez, esne kateko partaide eta eragile guztientzat irekia da, kontsumitzaileentzat ere bai.
Ihardunaldian zehar hainbat atal jorratuko dira, hala nola, esne merkatuaren egoera Carlos Buxadé katedratikoaren eskutik, esne ustialekutako errentagarritasunaren bilakaera LURSAIL gestio-etxeen eskutik, ustialekutako giza eta lan faktorea Yolanda Trillo adituaren eskutik, esne eta esnekien kontsumoa eta kontsumitzaileen eskakizun berriak Xabier Aristiren eskutik, esnearen inguruko mito faltsuen aurrean abeltzainak ahalduntzea EHU-UPVko ikertzailea den Bittor Rodríguezen eskutik, esne ekoizpenean hasiak edo hasteko dauden 4 gazteen mahaingurua eta azkenik, ihardunaldia errematatzeko, bertaratuak diren guztientzat luntxa izango dugu.
Ihardunaladia Abenduaren 21ean goizez ospatuko da (09,15-14,30) Hernaniko ORONA IDEO egoitzan eta bertara joateko interesa duten gzutiek, aurrez, abenduaren 18 arte dute izena emateko epea ENBAko webgunean bertan.
Esne Ihardunaldia ENBA nekazal elkarteak antolatzen du eta bere babesle nagusia LABORAL KUTXA da eta laguntzaile gisara, ABEREKIN eta KAIKU Korporazioa ditugu.
ENBA Bizkaia
San Pedro, 30-Behea - 48340 Amorebieta-Etxano (Bizkaia)
Tel.: 94 630 07 69 bizkaia@enba.eus
Fenix, Zerbitzu Informatikoak, diseinatu eta kudeatzen du webgune hau
